O antigo Pazo Episcopal é o conxunto monumental civil de estilo románico máis completo dos que se conservan en Ourense, e foi declarado Monumento Histórico-Artístico en 1931. A súa estrutura é un fiel testemuño do desenvolvemento da cidade, con elementos romanos, góticos, renacentistas, barrocos e modernos. O edificio actual construíuse no século XII, e cos séculos sufriu modificacións e ampliacións que alteraron o seu aspecto xeral. Así engadíronse elementos góticos (torre de Santa María), renacentistas (galerías do xardín), barrocos (como a portada principal) e modernos (soportais da rúa Bispo Carrascosa). O Museo Arqueolóxico, fundado en 1895, asentou definitivamente neste edificio en 1951, sendo obxecto dunha reforma, segundo proxecto de Pons Sorolla, en 1960-68. Agora está sendo obxecto doutra reforma polo que se atopa temporalmente pechado.