Turismo de Galicia

Maquino Largaño significa “camiño longo” en barallete, a xerga gremial dos antigos paraugueiros e afiadores.

Tras abandonar o punto de acollida do pavillón polideportivo de Luíntra, iníciase un descenso cara a Baldomar a través dunha zona de bosques de carballos e castiñeiros e por un camiño ancho con bo firme. Desde aquí, o camiño estréitase e vólvese máis técnico en sentido ascendente.

Tras alcanzar a aldea de Monteverde, o ciclista ten a oportunidade de facer un alto no camiño e de visitar a necrópole de Moura, situada a 750 metros de altitude. Aquí pódense apreciar os restos semisoterrados de ata sete construcións funerarias da época neolítica.

A seguir, poderase gozar dun descenso de gran beleza por un camiño entre muros de pedra que remata na capela de San Lourenzo en Biduedo, onde haberá que recuperar forzas para afrontar o ascenso por un tramo asfaltado, ata chegar a Pombar. Tras compartir un tramo de percorrido coa ruta 2, a circular de Nogueira de Ramuín, preto de Cortecadela, esta continúa polo Alto do Bidueiro en dirección á aldea de Mundín, ata regresar ao punto de inicio.

A ruta coincide en varios tramos co sendeiro de Maquino Largaño, co Transourensán e co Camiño Natural de Santo Estevo, tramos nos que se recomenda precaución ante a posible presenza de sendeiristas.
 

Este percorrido parte do mosteiro de Santo Estevo de Ribas de Sil. Tras salvar os primeiros metros da ruta que presentan unha forte pendente, recoméndase visitar o castro de Litoria, a escasos metros da ruta, e contemplar unha excelente panorámica do mosteiro e do canón do río Sil.

A ruta continúa cara a Cortecadela e segue por unha pista forestal ata alcanzar o desvío cara á ermida da Virxe do Monte. Coa compaña dos muíños de vento do Parque Eólico do Sil, e atravesando masas de repoboación de piñeiro silvestre, atínxense os 1150 m de altitude da Serra de Cabeza da Meda, nos límites dos concellos de Esgos, Xunqueira de Espadanedo e Nogueira de Ramuín.

Iníciase un descenso ata chegar á aldea do Coutiño e os metros finais deste tramo compártense coa ruta 3, a Circular de Parada de Sil, que ascende en sentido contrario. Neste punto, o ciclista poderase achegar aos miradoiros do Picotiño e de Cabezoá, que se atopan sinalizados en ruta. Seguindo o sendeiro Transourensán, o percorrido ofrece tramos de camiño e pista asfaltada que permiten visitar o miradoiro de Pé do Home, a aldea de Vilar e a igrexa de Santa María, antes de regresar ao mosteiro.

A ruta parte das proximidades do edificio do Concello de Parada de Sil e comparte o seu tramo inicial coa ruta 4, "Os Torgais". Tras abandonar Chamoso, o percorrido diríxese cara ao Couto e cara ao Coutiño, onde se atopa a ligazón coa ruta 2, a "Circular de Nogueira de Ramuín", que vén en sentido contrario desde O Mato.

Seguindo a aba do monte Meda, por pistas e camiños, o itinerario diríxese cara ás aldeas de Guendón e Casa do Vento, onde arrinca un descenso que remata no encoro da Hedrada. Un camiño paralelo á beira dirixe o ciclista ata Pradomao, desde onde se ofrece unha boa panorámica do encoro ao completo. Ao chegar ao cemiterio de Forcas, e logo de cruzar un pequeno prado, poderemos gozar dun sendeiro de gran beleza ata conectar coa ruta 5, "A Fábrica da Luz", e continuar cara á aldea de Santo André.

Nesta parte do percorrido atopamos pequenos núcleos de casas, coma Calvos, Purdeus, O Valado e A Casalta. Ao alcanzar a zona dos muíños de Entrambosríos, hai que afrontar unha dura subida por un camiño de pedras. Aquí recoméndase baixar da bicicleta arredor de quince minutos para recuperar forzas e así alcanzar a estrada.

Os últimos metros do percorrido realízanse por un camiño en sentido ascendente cara a Pardela, que remata na poboación de Parada de Sil.

Abandonamos Parada de Sil polo lugar coñecido como Fondo de Vila e dirixímonos cara ao "Foxo do Lobo" a través dun camiño de carros ou carriozas e atopamos varios secadoiros de castañas coñecidos coma sequeiros.

A través dunha pista en moi bo estado, o ciclista atinxe o miradoiro dos Torgais e, a continuación, o lugar coñecido como Balcóns de Madrid. Trátase dun extraordinario miradoiro desde onde os comerciantes ambulantes de barquillos, unha profesión con gran tradición en toda a Ribeira Sacra, se despedían das súas familias. Estes veciños de Parada de Sil adoitaban dicir ao partir que ían a Madrid. E de aí o nome dun dos lugares máis extraordinarios para contemplar os Canóns do Sil.

Tras un descenso por un camiño empedrado, chégase a Portela. Unha pista asfaltada sobe ata a capela de Santo Antonio e, tras cruzar a estrada que se dirixe ao mosteiro de Santa Cristina, continúa ata a aldea de Santa Mariña. Este tramo compártese en sentido oposto coa ruta 3, a "Circular de Parada de Sil", polo que se recomenda ter precaución.

O mosteiro de Santa Cristina é un dos centros espirituais con maior encanto da Ribeira Sacra e, polo tanto, recoméndase a súa visita. A partir do ano 1508 é cando tamén lle podemos engadir o apelido de "Ribas de Sil" porque pasa a formar parte do mosteiro de Santo Estevo de Ribas de Sil como priorado. Á parte da historia que gardan os seus muros, convén salientar a impresionante igrexa de estilo románico, con retrincos do gótico.

Este trazado está especialmente condicionado por tres factores: a orografía da zona que presenta fortes pendentes, o canón do río Mao que serve de límite municipal do concello da Teixeira e a tubaxe da central hidráulica de Regueiro que divide o territorio e que só se pode cruzar nos lugares acondicionados.

Comeza a ruta no punto de acollida da Fábrica da Luz, unha das primeiras infraestruturas hidroeléctricas construídas en Galicia a comezos do século XX e que, na actualidade, foi reconvertida nun albergue. Desde aquí ascenderemos durante tres quilómetros por unha pista asfaltada ata alcanzar San Lourenzo, onde se pode visitar a necrópole de San Vítor.

O percorrido descende ata chegar ao canón do Sil e continúa por un camiño en bo estado que percorre a beira do río ata A Barxa, onde comeza unha subida cara ao núcleo da Costrela.

Para cruzar a tubaxe que abastece de auga a Central Hidráulica de Regueiro, o ciclista deberá atravesar unha pequena ponte e, a continuación, ha de baixar da bicicleta para seguir entre os viñedos típicos do lugar.

O seguinte tramo discorre a media ladeira por un sendeiro no bordo do canón que permite observar a desembocadura do río Mao no Sil. Desde Barxacova continúase pola beira do río ata alcanzar unha pista de terra cunha forte pendente que remata na estrada que se dirixe novamente ao albergue da Fábrica da Luz.

Antes ou despois da ruta, recoméndase visitar a pasarela de madeira elevada sobre o canón do río Mao que forma parte dunha sinxela ruta de sendeirismo que parte desde o aparcadoiro do albergue da Fábrica da Luz e que se dirixe cara a Barxacova.

Esta ruta parte do centro urbano do Castro de Caldelas, que ben merece unha visita antes de iniciar a ruta. A zona vella foi declarada conxunto histórico artístico en 1998. Consiste, principalmente, nas rúas empedradas que seguen o trazado medieval que ascenden ata ao Castelo dos Condes de Lemos, mostrando interesantes casas de pedra con galerías e escudos.

Atravesamos a vila en dirección á aldea de Barreal para adentrarnos no mesto bosque do Souto de Poboeiros, onde atoparemos varios exemplares de castiñeiros centenarios xunto a outras árbores propias do monte galego.
Ao saír do bosque seguimos pedaleando en dirección a Poboeiros coa súa grandiosa casa reitoral e, deseguido, cara a Boazo. Volvémonos internar nunha zona de bosques espesos ata alcanzar un camiño que nos permitirá gozar do Val de Abeleda e dunha impresionante panorámica do Concello da Teixeira.
Neste punto da ruta está sinalizada un enlace de 2 quilómetros que permite achegarse ao punto de acollida da Fábrica da Luz no Concello de Parada de Sil e gozar da visita á pasarela do río Mao e doutras rutas de bicicleta todo terreo que parten deste lugar. Se continuamos na ruta orixinal, adentrámonos no Canón do río Mao e os viñedos de Cristosende, ascendendo en paralelo ao Canón do río Sil. A ruta devólvenos ao Val de Abeleda, que atravesamos pasando xunto ao mosteiro de San Paio de Abeleda, que, malia o seu estado de abandono, forma un interesante conxunto.

Afrontamos a parte final desta ruta ascendendo entre os viñedos milenarios da costa de Alais e un último tramo polo Val do Edo, con vistas á vila do Castro de Caldelas que se asoma nos quilómetros finais.

Ruta panorámica que nos permite coñecer os tres vales que arrodean esta poboación que pola súa altitude é un excelente miradoiro natural da Ribeira Sacra.

A ruta comeza polos bosques do monte da Carosa ata chegar a Cristosende, un miradoiro privilexiado dende onde contemplar a contorna que nos rodea. Dende aí adentrámonos no primeiro val, o do río Mao, descendendo entre viñedos e con vistas ás famosas pasarelas deste río, un paseo de madeira de 1,8 quilómetros de lonxitude que recomendamos percorrer. Podemos achegarnos a este lugar collendo o enlace sinalizada en ruta de ligazón de 2 quilómetros que nos permite chegar a Fábrica da Luz, punto de inicio desta espectacular pasarela e da ruta 5 que pertence ao sector de Parada de Sil do Centro BTT Ribeira Sacra. Si seguimos a ruta orixinal, afrontaremos un ascenso en paralelo ao Canón do río Sil; no seu transcurso poderemos contemplar os seus famosos viñedos en socalcos ata chegar a Portela. Seguimos pedaleando sobre o Val de Abeleda, que combina unha longa tradición vitícola e un grande atractivo paisaxístico. Nos quilómetros finais poderemos contemplar ao fondo a vila do Castro de Caldelas co seu famoso castelo antes de regresarmos á Teixeira.

Esta pequena ruta con saída dende o centro urbano do Castro de Caldelas amósanos os soutos de castiñeiros centenarios que rodean esta vila. Se trata dunha ruta moi sinxela apta para todos os niveis de dificultade. Durante este percorrido destacan as aldeas en ruínas de Entrambasaugas e O Rosario e as panorámicas cara ao Val de Abeleda. No quilómetro 3 o ciclista poderá conectarse coa ruta 6 “Circular dos bosques e viñas” e seguir pedaleando por esa gran circular do centro BTT Ribeira Sacra que une os concellos dó Castro Caldelas e A Teixeira.

Á altura de Valverde, poderemos visitar a capela de San Amaro, fora de ruta pero ben sinalizada. Seguimos pedaleando ata internarnos no Souto de Poboeiros, recoñecido no pasado pola excelente calidade das súas castañas e a súa madeira. Un bosque frondoso no que comeza unha ascensión suave entre castiñeiros centenarios, que nos acompañarán ata atopar as primeiras casas da vila do Castro de Caldelas.