Monforte de Lemos é vila referencial dende hai séculos. Asentada nas ribeiras do río Cabe, ten unha posición central no produtivo val de Lemos. Funcionalmente realiza un papel propio dunha cidade, equidistante entre Lugo, Ourense e Ponferrada, sendo un nó básico nas comunicacións, especialmente nas ferroviarias.

Considerada capital da Ribeira Sacra, a súa monumentalidade ten como máximo expoñente a Torre da Homenaxe do castelo dos Condes de Lemos, señores nobres destas terras e condado de grande relevancia no devir político e histórico de Galicia. A monumental estrutura de trinta metros de altura foi construída entre os séculos XIII e XIV e, en conxunto coa muralla medieval, declarouse Ben de Interese Cultural no ano 1994.

Doade é un dos centros da viticultura da zona. Pasando a aldea, ábrese ante nós unha espectacular perspectiva do río Sil. Benvidos á Ribeira Sacra en todo o seu esplendor.

Descendendo entre viñedos podemos facer un descanso no miradoiro de Souto Chao, para continuar despois ata o embarcadoiro de Doade, onde se pode subir a bordo dun catamarán para navegar polo río. A ponte une as provincias de Lugo e Ourense e dende aquí comeza unha forte subida que nos levará a recuperar todo o descenso anterior.

Castro Caldelas aférrase ao seu outeiro, contemplando a inmensidade dende o seu castelo. De orixe incerta, sábese que pertenceu á Casa de Lemos e foi declarado Ben de Interese Cultural no ano 1994. A coidada vila conta coa consideración de Conxunto Histórico-Artístico.

De camiño a Cristosende, xa na Teixeira, o miradoiro da Galeana anuncia o que virá despois: os canóns dos ríos Mao e Sil.

Cristosende é exemplo de aldea asentada en "bocarribeira": concepto definido por Otero Pedrayo, no que a aldea se sitúa na zona chaira superior, en contacto co borde do val, quedando os cultivos nas ladeiras sendo necesaria a creación de bancais para gañar terreo cultivable.

Unha nova baixada, con amplas vistas sobre o Sil, leva á Fábrica da Luz, ao pé do río Mao e da súa insólita pasarela, que nos permitirá camiñar entre as copas das árbores.

O percorrido segue polo Canón do Sil, pasando por aldeas entre soutos e viñedos: Barxacova, Sacardebois, Purdeus… até chegar a Parada de Sil. Un desvío no itinerario permite a visita aos Balcóns de Madrid, un dos puntos máis populares da Ribeira Sacra pola perspectiva frontal da paredes do Canón do Sil.

Malia todo o que levamos visto, o miradoiro de Cabezoá ten aínda a capacidade de sorprendernos. Situado nunha forte caída cara o Sil, conta cunha plataforma metálica que permite unha privilexiada ollada ao meandro do río, no que o canón se mostra con toda a súa espectacularidade.

O punto final deste itinerario é o mosteiro de Santo Estevo de Ribas de Sil (Nogueira de Ramuín). Orixinario da época medieval, séculos VI-VII, posúe tres claustros de cadanseu estilo arquitectónico: románico, barroco e renacentista. Declarado Monumento Histórico-Artístico no 1923, ten consideración de Ben de Interese Cultural desde 1985. O cenobio ocúltase entre os vigorosos castiñeiros de frondosos soutos, tan representativos da Ribeira Sacra.